Chuyển việc ở Nhật Bản có thể là một trải nghiệm đặc biệt căng thẳng, nhưng nó hoàn toàn có thể xảy ra với việc lập kế hoạch. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn các bươc để chuyển việc tại nhật với các thủ tục xin visa lao động cần thiết, cách tìm kiếm một công việc mới khi vẫn đang làm việc, khi nào nên chuyển việc và các lời khuyên khác. Đã đến lúc bắt đầu một chương mới trong cuộc đời nghề nghiệp của bạn!
Hầu hết mọi người đều đến một thời điểm khi họ muốn có một sự thay đổi trong cuộc sống nghề nghiệp của mình. Là một người Việt sang Nhật, việc chuyển đổi công việc có vẻ khó khăn, từ việc đảm bảo một người sử dụng lao động mới để theo dõi các thủ tục giấy tờ cho visa lao động của bạn, đến lựa chọn thời điểm chuyển đổi thích hợp. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, bắt đầu một chương mới trong sự nghiệp của bạn là hoàn toàn có thể.
Bài viết này chứa thông tin cần thiết về thủ tục xin visa lao động, cách thức và thời điểm tìm việc làm mới, cũng như cách sắp xếp thời gian thích hợp để thay đổi công việc của bạn với tư cách là cư dân quốc tế tại Nhật.
Khi nghĩ đến việc thay đổi công việc với tư cách là người nước ngoài tại Nhật Bản, việc kiểm tra tình trạng cư trú của bạn là rất quan trọng và liên quan trực tiếp đến khả năng ở lại nếu bạn có visa lao động.
Visa lao động ở Nhật Bản có thời hạn từ một, ba hoặc năm năm và những người có thị thực này được phép chuyển việc tự do trong thời gian lưu trú được phép của họ. Dưới đây là giải thích từng bước về những việc cần làm khi quyết định chuyển việc.
Visa lao động của bạn vẫn giữ nguyên và có cùng thời hạn sử dụng như trước khi bạn chuyển việc. Thị thực làm việc của bạn không thay đổi khi bạn chuyển đổi công việc hoặc chủ lao động miễn là công việc của bạn trong lĩnh vực tương tự như công việc trước đây của bạn.
Nếu loại công việc của bạn hoàn toàn thay đổi, bạn sẽ phải nộp thêm giấy tờ cho Cục Nhập cư Nhật Bản để thay đổi tình trạng cư trú. Ví dụ: nếu bạn đang làm giáo viên tiếng Anh và hiện là kỹ sư, công việc mới của bạn có thể nằm ngoài tình trạng cư trú mà bạn có trên thẻ cư trú nước ngoài, vì vậy bạn phải thực hiện thay đổi tình trạng thích hợp.
Trong quá trình tìm kiếm việc làm và quá trình tuyển dụng tại nhà tuyển dụng mới, hãy đảm bảo rằng nhà tuyển dụng mới của bạn biết về tình hình visa lao động hiện tại của bạn và cách điều chỉnh nếu cần.
Bạn phải nộp các thủ tục giấy tờ qua đường bưu điện cho Cục Nhập cư Nhật Bản trong vòng 14 ngày kể từ ngày thay đổi việc làm của bạn. Nhà tuyển dụng mới sẽ giúp bạn nộp đơn và gửi thông tin cần thiết, nhưng hãy chủ động và tham khảo ý kiến của bộ phận nhân sự mới của bạn càng sớm càng tốt.
Nếu bạn nghỉ việc trước khi có được công việc mới, bạn sẽ phải gửi thông báo cho Cục Di trú hai lần: lần đầu tiên khi bạn từ chức và lần thứ hai khi bạn có được một công việc mới. Người có visa lao động thất nghiệp có ba tháng để có được việc làm. Những người không làm điều này có nguy cơ bị thu hồi tư cách lưu trú tại Nhật Bản.
Với điều kiện bạn được phép làm việc tại Nhật Bản, bạn vẫn có thể thay đổi công việc tự do nếu bạn có visa khác với visa lao động. Ví dụ, nếu bạn là thường trú nhân của Nhật Bản, theo visa vợ chồng hoặc con cái, hoặc có tình trạng cư trú dài hạn, bạn không bị ràng buộc với visa lao động và có nhiều tự do hơn khi thay đổi công việc. Bạn không phải báo cáo thay đổi công việc cho Cục Di trú.
Sau khi xác nhận các yêu cầu về visa lao động và các thủ tục liên quan cần thiết, đã đến lúc bắt đầu tìm kiếm một cơ hội mới tại Nhật Bản. Hãy nhớ rằng việc tìm kiếm việc mới trong khi bạn vẫn đang làm việc sẽ mất nhiều thời gian hơn và khó khăn hơn.
Do đó, hãy sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để tìm kiếm cơ hội tiềm năng tiếp theo: như tìm trên các trang web danh sách việc làm online, hỏi các cộng đồng và mạng lưới địa phương của bạn và nhận sự hỗ trợ từ nhà tuyển dụng. Dưới đây là các trang web và dịch vụ được đề xuất để giúp bạn chuyển đổi công việc và công ty thành công.
Website | Ngôn ngữ | Đặc điểm |
For-A-career | Tiếng Nhật | Dịch vụ tuyển dụng tự hào có tỷ lệ việc làm 97% |
En Tenshoku | Tiếng Nhật | Các trang web việc làm lớn nhất và được xếp hạng cao của Nhật Bản |
Doda | Tiếng Nhật | Tương tự như trên, một trong những trang web việc làm lớn nhất và được xếp hạng cao của Nhật Bản |
GaijinPot | Tiếng Anh (một số danh sách là tiếng Nhật) | Giảng dạy và các vị trí duy nhất có sẵn |
Indeed | Tiếng Anh và tiếng Nhật | Trực tiếp ứng tuyển vào hàng ngàn công việc |
Rào cản lớn nhất để tìm kiếm việc làm là quản lý thời gian và quyền riêng tư của bạn. Tiếp tục làm việc trong khi bạn tìm kiếm cơ hội mới có nghĩa là bạn sẽ bớt căng thẳng hơn về vấn đề tài chính, nhưng bạn không nên để quản lý, leader hoặc đồng nghiệp biết về kế hoạch chuyển việc của bạn. Phương pháp này duy trì các mối quan hệ tốt nhất có thể trong công việc mà không làm tổn hại đến tinh thần của nhóm.
Thời gian cần thiết để tìm một vị trí mới và nhà tuyển dụng mới ở Nhật Bản phụ thuộc vào một số yếu tố. Ví dụ: nếu bạn đang cố gắng tham gia vào một lĩnh vực hoặc vị trí hoàn toàn khác, có thể sẽ mất nhiều thời gian hơn so với việc bạn chỉ chuyển đổi công ty.
Thêm vào đó, do ngày làm việc của Nhật Bản kéo dài, sẽ khó khăn hơn để dành thời gian nghiên cứu các cơ hội tiềm năng và tham dự các cuộc phỏng vấn trong khi làm việc toàn thời gian. Bạn có thể không được nghỉ làm, và có khi vẫn phải làm thêm giờ.
Tuy nhiên, nói chung, hãy dành ra từ 3 đến 6 tháng để thay đổi công việc ở Nhật Bản. Dưới đây là một mốc thời gian được đề xuất để tiếp cận việc tìm kiếm một nghề nghiệp mới.
Trước khi bắt đầu tìm kiếm online hoặc trực tiếp cho cơ hội tiếp theo của bạn, hãy dành ít nhất một tháng để đánh giá lý do bạn muốn thay đổi công việc, các kỹ năng bạn có và mục tiêu nghề nghiệp của bạn. Bạn cũng nên quyết định xem khi nào bạn muốn rời khỏi công việc hiện tại và bắt đầu công việc mới.
Sau khi làm điều này, đã đến lúc cập nhật CV tiếng Anh của bạn và tiếng Nhật rirekisho - 履歴書 cũng như shokumu keirekisho - 職務経歴書 của bạn.
Sau khi xem xét các kỹ năng của bạn và nơi bạn muốn đến trong tương lai, hãy bắt đầu tìm kiếm. Sử dụng các trang web được liệt kê ở phần trước tìm kiếm cơ hội mới và bạn cũng nên nhờ đến sự giúp đỡ của các nhà tuyển dụng mà bạn quen biết, người sẽ tìm thấy danh sách phù hợp với bộ kỹ năng và nguyện vọng của bạn. Thu hẹp tìm kiếm về vai trò hoặc vị trí mong muốn của bạn, đặc biệt là khi chuyển việc khi đang làm việc, để tiết kiệm thời gian và công sức cho chính bạn.
Phỏng vấn cho một công việc mới khi bạn đã có kinh nghiệm chuyên môn đòi hỏi bạn phải luyện tập và chuẩn bị nhiều như khi bắt đầu công việc đầu tiên của bạn. Nếu bạn vẫn đang làm việc, hãy yêu cầu thời gian phỏng vấn trước hoặc sau khi bạn hoàn thành công việc. Hầu hết các bộ phận tuyển dụng tại các công ty đang tìm kiếm những người lao động có kinh nghiệm sẽ rất sẵn lòng khi được tuyển dụng bạn. Phỏng vấn online hoặc qua điện thoại cũng là một lựa chọn.
Phần này của quy trình có thể sẽ mất khoảng một đến ba tháng, tùy thuộc vào tần suất bạn lên lịch phỏng vấn và công ty bạn đang ứng tuyển.
Sau một đến ba hoặc bốn vòng phỏng vấn, trong một số trường hợp, các bài kiểm tra kỹ năng hoặc tính cách, nếu bạn vượt qua, bạn sẽ nhận được thư mời từ nhà tuyển dụng tiềm năng của mình. Hãy chắc chắn rằng bạn nhận được đề nghị của mình bằng văn bản, có chữ ký của công ty tuyển dụng; đề nghị bằng lời nói có thể bị thu hồi dễ dàng. Trước khi chấp nhận, hãy xem xét các điều khoản một cách cẩn thận, đặt câu hỏi và thoải mái thương lượng về một số mục nếu bạn muốn, chẳng hạn như tiền lương, ngày nghỉ phép và ngày bắt đầu của bạn.
Sau khi chấp nhận lời đề nghị, bạn sẽ nhận được hợp đồng lao động, trong đó có tất cả các chi tiết cuối cùng về công việc mới của bạn.
Tổng thời gian trôi qua kể từ khi bắt đầu hành trình của bạn tại thời điểm này sẽ từ 3 đến 6 tháng.
Khi bạn đã nhận được và chấp nhận lời đề nghị nghề nghiệp mong muốn của mình, đã đến lúc thông báo cho nơi làm việc hiện tại rằng bạn sẽ rời đi. Về mặt pháp lý, tất cả nhân viên phải báo trước cho quản lý ít nhất hai tuần khi nghỉ việc. Tuy nhiên, khoảng thời gian này có thể dài hơn tùy thuộc vào nơi làm việc của bạn: một số yêu cầu thông báo trước từ 1 đến 2 tháng.
Làm thế nào để bạn nói với quản lý của bạn rằng bạn sẽ rời đi? Một số văn phòng sử dụng thông báo từ chức viết tay, được gọi là "taishoku todoke" - 退職届け. Trước khi quyết định ngày bắt đầu mới của bạn và nói với sếp của bạn, hãy kiểm tra hợp đồng lao động của bạn để chắc chắn về lợi ích của bạn khi quyết định chấm dứt công việc.
Sau khi bạn đã thông báo tin tức, hãy nhớ nghỉ những ngày phép còn lại, chưa sử dụng giữa những ngày cuối cùng và bắt đầu công việc mới. Điều quan trọng là phải có thời gian nghỉ ngơi và cơ hội để chuẩn bị cho sự thay đổi cuộc sống quan trọng này.
Trước khi bạn trở nên quá bận rộn với công việc mới, hãy nhớ gửi các tài liệu cần thiết qua đường bưu điện đến Cục Nhập cư và lo mọi thủ tục liên quan đến tình trạng cư trú và visa của bạn.
Quá trình này liên quan đến thủ tục giấy tờ với người sử dụng lao động mới của bạn, vì vậy hãy nhớ hỏi bộ phận nhân sự của bạn trước khi gửi.
Nhật Bản có một nền văn hóa độc đáo xoay quanh công việc và chuyển việc: lòng trung thành và sự cống hiến cho công ty, cũng như sự ổn định, được ưu tiên hơn sự phát triển nhanh chóng của cá nhân và hoàn thành tiềm năng nghề nghiệp cá nhân của một người.
Mặc dù hiện nay đã thay đổi, nhưng khái niệm làm việc tại một công ty, từ khoảng 22 tuổi cho đến khi nghỉ hưu, hay "việc làm suốt đời", vẫn là một lý tưởng trong xã hội vì tỷ lệ thay đổi việc làm thấp. Vào năm 2019, các nghiên cứu cho thấy khoảng 7,8% trong số những người từ 23-34 tuổi và 4,7% trong số những người từ 45 đến 54 tuổi đã thay đổi nghề nghiệp trong năm đó.
Ngược lại, các báo cáo cho biết 30% công nhân trong độ tuổi từ 20 đến cuối 30 cho biết họ đã thay đổi công việc trong năm ngoái tại Hoa Kỳ. *
Những con số thấp và các giá trị xã hội khác nhau ở Nhật Bản là lý do cho sự khôn khéo và thận trọng khi tìm kiếm một công việc mới. Nếu thông tin về sự thay đổi trong kế hoạch của bạn quá sớm trước ngày cuối cùng của bạn, rất có thể bạn sẽ trải qua những ngày làm việc cuối cùng tại công ty cũ một cách chật vật.
Ngoài nhà tuyển dụng của bạn, những người xem sơ yếu lý lịch của bạn có thể sẽ đặt câu hỏi về sự chuyển việc và tần suất. Bạn nên ở lại ít nhất ba năm tại một công việc ở Nhật Bản trước khi chuyển đổ. Tuy nhiên, không có một khoảng thời gian hay phương pháp chính xác nào để thay đổi nghề nghiệp hoặc nhà tuyển dụng, và chỉ bạn mới biết khi nào đã đến lúc thử điều gì đó mới.
Đối với những người đang quyết định, dưới đây là một số lời khuyên thiết thực về việc thay đổi công việc ở Nhật Bản.
Tìm việc và thay đổi công việc trong nước vốn đã là một thử thách lớn đối với người lao động, khi ở nước ngoài thì còn khó khăn hơn. Phần lớn khó khăn đến từ khác biệt trong quy trình tuyển dụng và văn hóa con người và ngôn ngữ. Nếu đây là lần đầu bạn tìm việc hoặc chuyển việc tại Nhật thì chắc hẳn sẽ rất bở ngỡ. Hi vọng rằng nội dung trên đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích giúp bạn tự tin chuyển việc tại Nhật thành công cũng như có được công việc mới khiến bạn hài lòng!