Thị trường việc làm đã thay đổi thế nào trong 20 năm qua

Xã hội ngày càng phát triển kéo theo rất nhiều sự thay đổi khác nhau. Trong đó, thị trường việc làm là một trong số những thay đổi đó. Trong bài viết dưới đây, GrowUpWork sẽ cung cấp cho bạn những thông tin liên quan đến thị trường việc làm đã thay đổi thế nào trong 20 năm qua.

Thị trường việc làm thay đổi thế nào trong 20 năm qua

Yếu tố đầu tiên khiến thị trường việc làm thay đổi chính là năng suất lao động. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay sau đây nhé!

Năng suất lao động

Theo Tổng cục Thống kê, kể từ năm 2008, năng suất lao động ở Việt Nam đã tăng 22,5%. Theo giá năm 2017, năng suất ước tính đạt 93,2 triệu đồng (4.159 USD) / lao động, tăng 10 triệu đồng so với năm 2016.

Tiền lương so với năng suất

Theo Global Payroll Association, tiền lương đã tăng nhanh hơn so với năng suất. Từ năm 2004 đến năm 2015, tiền lương bình quân tăng 6.67%, trong khi năng suất lao động chỉ tăng 4,96%.

Các ngành có tốc độ tăng năng suất chậm như khai thác mỏ, bưu chính viễn thông và giao thông vận tải. Tăng trưởng tiền lương trong lĩnh vực tiện ích chậm hơn nhiều, trong khi sản xuất, thương mại và xây dựng vẫn ở mức gần như tương tự.

Tác động của tăng trưởng tiền lương vượt quá năng suất

Nếu tốc độ tăng lương tiếp tục vượt quá năng suất, các doanh nghiệp có khả năng gặp phải mức lợi nhuận thấp hơn. Điều này sẽ buộc họ phải giảm thuê hoặc chuyển doanh nghiệp sang các quốc gia khác cạnh tranh hơn. Nếu Việt Nam muốn duy trì tính cạnh tranh, tăng trưởng tiền lương cần phải ngang bằng với năng suất.

Trong lịch sử, việc tăng lương tối thiểu đã dẫn đến việc tăng mức lương trung bình, giảm lợi nhuận và mức việc làm thấp hơn. Đặc biệt là đối với các doanh nghiệp FDI và tư nhân. 

Các lĩnh vực sử dụng nhiều lao động theo truyền thống sẽ tự động hóa nhiều hơn, trong khi các lĩnh vực thâm dụng vốn cắt giảm đầu tư vào máy móc. Chính vì thế, thị trường việc làm đã có những bước tiến mới. 

Các ngành công nghiệp

Từ năm 2008 đến năm 2016, có một số ngành có mức năng suất lao động cao nhất. Đó là khai khoáng, sản xuất, điện, khí đốt và cấp nước, tài chính, bảo hiểm, công nghệ và bất động sản. Các lĩnh vực có mức thấp nhất bao gồm chế biến và chế tạo, nông, lâm nghiệp và thủy sản.

Lương trung bình

Theo Tổng cục Thống kê, GDP bình quân đầu người ước tính đạt 53,5 triệu đồng, tương đương 2.385 USD, tăng 170 USD so với năm 2016.

Năm 2017, mức lương bình quân hàng tháng của người lao động trong khu vực FDI và doanh nghiệp tư nhân tăng lần lượt 13,5% và 3,3%. Phần trăm được quy đổi lên tới 6,7 triệu đồng (293 USD) và 5,6 triệu đồng (246 USD) so với năm 2016.

Cung cấp nhân lực

Cũng theo Tổng cục Thống kê, số lao động có việc làm trên toàn Việt Nam tăng từ 53,3 triệu năm 2016 lên 53,7 triệu năm 2017. Thị trường việc làm biến động do số lao động có việc làm trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thủy sản giảm từ 22,3 triệu năm 2016 xuống 21,6 triệu năm 2017. 

Trong khi khu vực công nghiệp và xây dựng giảm, con số này tăng từ 13,2 triệu trong năm 2016 lên 13,8 triệu vào năm sau. Ngành dịch vụ cũng chứng kiến ​​sự tăng trưởng về việc làm từ 17,8 triệu người năm 2016 lên 18,3 triệu người năm 2017.

Lao động trong độ tuổi từ 15 đến 39 hiện chiếm gần một nửa lực lượng lao động Việt Nam. Số lao động lành nghề trong độ tuổi lao động năm 2017 ước tính đạt 21,5% so với năm 2016 là 20,6%.

Khoảng 32% tổng số lao động có việc làm làm việc ở khu vực thành thị, số còn lại làm việc ở khu vực nông thôn. Lao động nam chiếm hơn một nửa lực lượng lao động Việt Nam.

Năm 2017, tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động là 2,24% trong tổng số lao động, với tỷ lệ thành thị và nông thôn lần lượt là 3,18% và 1,78%. Tỷ lệ thiếu việc làm của lao động trong độ tuổi là 1,63%, trong đó khu vực thành thị và nông thôn lần lượt là 0,85% và 2,07%.

Bốn thay đổi định hình thị trường việc làm

Có thể thấy rằng, sự thay đổi của thị trường việc làm chịu tác động của 4 thay đổi dưới đây.

Thay đổi nhân khẩu học, lực lượng lao động năng động

Các xu hướng như già hóa và tỷ lệ sinh giảm khiến thời kỳ lao động dồi dào đang dần kết thúc ở hầu hết thế giới. Sáu mươi phần trăm người dân hiện đang sống ở các quốc gia có lực lượng lao động trì trệ hoặc thu hẹp. 

Dân số trong độ tuổi lao động của Trung Quốc đạt đỉnh vào năm 2010; vào năm 2050, hơn một phần tư dân số của nó sẽ trên 65 tuổi, tăng từ tám phần trăm hiện nay. Ở Đức, lực lượng lao động sẽ giảm 6 triệu lao động trong vòng 15 năm tới - đây là một lý do khiến các chính trị gia của họ cởi mở hơn với người di cư.

Đối mặt với tình trạng thiếu lao động, người sử dụng lao động và các nhà hoạch định chính sách đang buộc phải suy nghĩ khác về việc tìm kiếm nhân tài. Tại Nhật Bản, nơi 1/4 dân số trên 65 tuổi (so với 15% ở Mỹ), đã có một động lực lớn, do Thủ tướng Abe ủng hộ. Điều này nhằm thu hút nhiều phụ nữ và lao động lớn tuổi hơn vào thị trường việc làm. 

Sự gia tăng của lựa chọn cá nhân

Ngoài ra, thị trường việc làm còn thay đổi bởi sự gia tăng của lựa chọn cá nhân.Với hàng triệu tin tuyển dụng chỉ bằng một cú nhấp chuột, việc tìm kiếm công việc trở nên dễ dàng hơn. Hầu hết thế hệ millennials mong muốn theo đuổi nhiều nghề nghiệp và thay đổi hướng đi một vài lần trong cuộc đời làm việc của họ. 

Thay vì bám vào một công việc cả đời, mục tiêu ngày nay là: Phát triển các kỹ năng, kinh nghiệm và chuyên môn cần thiết để tiến lên hoặc thăng tiến, bất kể người sử dụng lao động của bạn là gì. Lý tưởng nhất, điều này mang lại cho mọi người nhiều lựa chọn hơn và linh hoạt hơn để vượt qua những giai đoạn sự nghiệp.

Cuộc cách mạng công nghệ

Kết quả của sự thay đổi công nghệ nhanh chóng đã khiến các công ty ngày nay phải đối mặt với chu kỳ kinh doanh ngắn hơn. Rất ít ngành công nghiệp trở nên an toàn khỏi sự gián đoạn. Tự động hóa, được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo tốt hơn, sẵn sàng có tác động lớn đến việc làm. 

Có tới 47% công việc của Hoa Kỳ trong năm 2010 được đánh giá là có nhiều khả năng được máy tính hóa trong 10-20 năm tới. Nếu lịch sử là kim chỉ nam, các ngành công nghiệp và cơ hội mới được tạo ra cuối cùng sẽ vượt qua những ngành đã biến mất. Tuy nhiên quá trình chuyển đổi sẽ rất đau đớn và có thể kéo dài hàng thập kỷ.

Tuy nhiên, vẫn có lý do để lạc quan. Ngay cả khi các vai trò cũ bị xóa bỏ, công nghệ đang tạo điều kiện cho sự xuất hiện của các mô hình làm việc mới. Nó có thể giúp giải quyết một số vấn đề của thị trường việc làm hiện nay.

Sự tinh vi của khách hàng và bùng nổ dữ liệu

Quản lý nhân tài đã đi từ một nghệ thuật trở thành một khoa học khi các tổ chức bắt đầu áp dụng dữ liệu lớn trong việc quản lý nhân viên. Mục tiêu là hiệu quả và năng suất cao hơn, và nó đang thay đổi cách các công ty nghĩ về nhân tài.

Với tất cả dữ liệu này trong tầm tay của họ, các công ty đang bắt đầu suy nghĩ chiến lược hơn về nơi họ tìm kiếm nhân tài. Ví dụ, do gặp khó khăn trong việc bắt kịp tốc độ với sự thay đổi của công nghệ, các công ty đang ngày càng thuê các chuyên gia bên thứ ba quản lý CNTT. 

Điều này lại tạo ra những hiệu quả mới, cho phép các nhà cung cấp an ninh mạng giám sát các cuộc tấn công chống lại nhiều khách hàng trên thế giới. Ngoài ra, nó còn chia sẻ các giải pháp phòng ngừa.

Kết luận

Như vậy, vừa rồi chúng tôi đã chia sẻ những thông tin về sự thay đổi thị trường việc làm trong 20 năm qua. Hy vọng bài viết  đã giúp các bạn có góc nhìn bao qua về thị trường việc làm và dự đoán những xu hướng tiềm năng trong tương lai, từ đó góp phần định hướng cho các quyết định sự nghiệp của bản thân! Chúc bạn thành công!