Văn Hóa Làm Việc 996 Và Giải Pháp Bền Vững Cho Doanh Nghiệp Việt

Là một nhà quản lý nhân sự cấp cao với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhân sự (HR) tại một công ty phần mềm lớn ở Việt Nam, tôi đã chứng kiến không ít mô hình làm việc, từ truyền thống đến hiện đại. Đặc biệt trong ngành công nghệ thông tin – nơi sự cạnh tranh khốc liệt và tốc độ phát triển chóng mặt là lẽ thường tình – các phương pháp làm việc mới lạ luôn được đem ra mổ xẻ. Trong số đó, “Văn hóa làm việc 996” là một chủ đề nóng hổi, gây tranh cãi không chỉ ở Trung Quốc, nơi nó khởi nguồn, mà còn ở nhiều quốc giakhác , trong đó có Việt Nam.

Với vai trò là chuyên gia về tuyển dụng, săn tìm nhân tài trong lĩnh vực IT, tôi hiểu rõ những kỹ năng cần thiết và áp lực mà các tài năng công nghệ đang đối mặt. Bài viết này, dựa trên những phân tích sâu sắc và kinh nghiệm thực tiễn, sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về văn hóa 996, những lợi ích và hạn chế của nó, và liệu nó có thực sự phù hợp với bối cảnh doanh nghiệp Việt Nam hay không.

Văn hóa làm việc 996 là gì? Nguồn gốc và bản chất

Có lẽ bạn đã từng nghe đến con số 996 và tự hỏi nó có ý nghĩa gì. Đó không phải là một mật mã bí ẩn, mà là một mô hình làm việc cường độ cao đã trở thành biểu tượng của sự nỗ lực (hay bị cho là bóc lột) trong ngành công nghệ.

Định nghĩa và cách thức vận hành của mô hình 996

“Văn hóa làm việc 996” là từ viết tắt của một chế độ làm việc vô cùng khắc nghiệt: 9 giờ sáng đến 9 giờ tối, 6 ngày một tuần. Điều này có nghĩa là người lao động sẽ làm việc ít nhất 12 giờ mỗi ngày, và tổng cộng là 72 giờ mỗi tuần. So với quy định thông thường về 8 giờ/ngày, 5 ngày/tuần (40 giờ/tuần) hay thậm chí 48 giờ/tuần theo Bộ luật Lao động Việt Nam, 996 là một sự sai lệch đáng kể.

Thực tế, mô hình 996 không chỉ đơn thuần là làm việc đủ giờ, mà còn đi kèm với một kỳ vọng ngầm về sự cống hiến tuyệt đối, sẵn sàng làm việc ngoài giờ bất cứ lúc nào, thậm chí là vào những ngày nghỉ. Các biến thể phổ biến của 996 có thể là 995 (9h sáng đến 9h tối, 5 ngày/tuần) hoặc các mô hình tương tự với số giờ làm việc kéo dài hơn bình thường. Các công ty áp dụng mô hình này thường đặt mục tiêu tốc độ tăng trưởng vượt trội và cạnh tranh không ngừng.

Nguồn gốc từ Trung Quốc và bối cảnh ngành công nghệ

Văn hóa 996 bùng nổ và trở nên phổ biến ở Trung Quốc, đặc biệt là trong các công ty công nghệ lớn, startup đang trong giai đoạn tăng trưởng nóng. Các tỷ phú công nghệ hàng đầu như Jack Ma (Alibaba) hay Richard Liu (JD.com) đã công khai ủng hộ và thậm chí coi 996 là một “phước lành” để đạt được thành công. Họ lập luận rằng, trong giai đoạn khởi nghiệp hoặc cạnh tranh gay gắt, làm việc chăm chỉ, cống hiến vượt mức là yếu tố then chốt để tồn tại và phát triển.

Bối cảnh ngành công nghệ Trung Quốc với tốc độ đổi mới chóng mặt, quy mô thị trường khổng lồ và áp lực cạnh tranh toàn cầu đã thúc đẩy các công ty tìm kiếm mọi cách để tối ưu hóa năng suất và vượt qua đối thủ. Văn hóa 996 được xem là một công cụ để “đốt cháy giai đoạn”, đẩy nhanh quá trình phát triển sản phẩm và mở rộng thị trường. Nó phản ánh một tư tưởng “sói chiến” – làm việc không ngừng nghỉ, cạnh tranh đến cùng để đạt được mục tiêu.

Thế giới nhìn nhận 996 như thế nào? Phản ứng toàn cầu

Mặc dù được một số người ủng hộ như một con đường dẫn đến thành công nhanh chóng, văn hóa 996 đã vấp phải làn sóng phản đối mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế và ngay cả trong nội bộ Trung Quốc. Phong trào 996.ICU (làm 996, vào ICU – Intensive Care Unit) trên GitHub đã thu hút sự chú ý rộng rãi, lên án chế độ làm việc này là vô nhân đạo và gây hại nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của người lao động.

Các quốc gia phát triển, nơi khái niệm về cân bằng công việc – cuộc sống (Work-Life Balance) được đề cao, xem 996 như một ví dụ điển hình của sự bóc lột sức lao động. Họ nhấn mạnh rằng năng suất và sáng tạo không đến từ số giờ làm việc kéo dài vô tận, mà từ một môi trường làm việc lành mạnh, nơi nhân viên được nghỉ ngơi, tái tạo năng lượng và có thời gian cho cuộc sống cá nhân. Các cuộc tranh luận về 996 đã khơi mào cho những cuộc thảo luận sâu rộng hơn về quyền lợi người lao động và đạo đức kinh doanh trong kỷ nguyên số.

Lợi ích và những mặt trái của văn hóa 996 đối với doanh nghiệp

Từ góc độ doanh nghiệp, văn hóa 996 thoạt nhìn có vẻ hấp dẫn với những lời hứa hẹn về tăng trưởng bùng nổ. Tuy nhiên, nhìn nhận một cách toàn diện, những rủi ro và hệ lụy mà nó mang lại có thể lớn hơn rất nhiều so với lợi ích trước mắt.

Lợi ích tiềm năng: Tăng tốc độ phát triển và cạnh tranh

Khi áp dụng mô hình 996, một công ty có thể chứng kiến sự tăng tốc đáng kể trong các hoạt động. Với số giờ làm việc tăng lên, các dự án có thể được hoàn thành nhanh hơn, sản phẩm được ra mắt thị trường sớm hơn, giúp doanh nghiệp nắm bắt cơ hội và tạo lợi thế cạnh tranh trong một thị trường đầy biến động. Đối với các startup, điều này có thể giúp họ nhanh chóng đạt được cột mốc quan trọng, thu hút nhà đầu tư và khẳng định vị thế. Tốc độ cao là yếu tố sống còn trong cuộc đua công nghệ, và 996 được coi là một công cụ giúp duy trì tốc độ đó.

• Cạnh tranh

Trong một môi trường làm việc ngày càng cạnh tranh, bất kỳ lợi thế nào đều có thể có lợi, đặc biệt khi xét đến khả năng làm việc chăm chỉ và hy sinh thời gian cuộc sống cá nhân cũng được ưu tiên để trở thành lợi thế cạnh tranh của người lao động trong môi trường làm việc. 

Quan niệm này vẫn tồn tại trong lối suy nghĩ của đa số người Châu Á. Nên với những ai chú trọng cạnh tranh bằng giờ làm thì đây chính là lợi thế cạnh tranh của họ và nhân viên của họ.

• Lương thưởng

Đối với nhiều người, tiền làm thêm giờ tối thiểu bằng 150% mức lương theo giờ hành chính mà họ được trả. Tuy nhiên, vào cuối tuần hoặc ngày lễ, con số này có thể lên tới 300%. Điều này đối với rất nhiều người là "một mũi tên trúng hai đích" giúp họ có thể kiếm tiền một cách nhanh chóng.

Rủi ro và hệ lụy: “Đánh đổi” nhân sự và bền vững

Tuy nhiên, mặt trái của 996 là vô cùng nghiêm trọng và tác động sâu sắc đến sự bền vững của doanh nghiệp.

• Kiệt sức, căng thẳng, burnout: Đây là hệ quả rõ ràng nhất. Làm việc 12 giờ/ngày, 6 ngày/tuần khiến nhân viên không có đủ thời gian nghỉ ngơi, phục hồi. Tình trạng kiệt sức (burnout), lo âu, trầm cảm dễ dàng phát sinh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của họ. (Thêm dữ liệu/nghiên cứu về tỷ lệ burnout trong ngành IT Việt Nam hoặc các tác động sức khỏe do làm việc quá giờ tại Việt Nam nếu có).
• Giảm năng suất và chất lượng công việc về lâu dài: Mặc dù số giờ làm việc tăng, chất lượng và hiệu quả công việc lại có xu hướng giảm sút khi nhân viên quá mệt mỏi. Sự sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề và sự tập trung đều bị ảnh hưởng tiêu cực. Một nhân viên làm việc 12 giờ trong trạng thái thiếu ngủ, căng thẳng khó có thể hiệu quả bằng một nhân viên làm việc 8 giờ với tinh thần minh mẫn. (Thêm dữ liệu/nghiên cứu về mối liên hệ giữa giờ làm việc kéo dài và giảm năng suất tại Việt Nam nếu có).
• Tăng tỷ lệ nghỉ việc (turnover rate), khó giữ chân nhân tài, đặc biệt trong ngành IT: Đối với ngành IT, nơi mà nhân tài là nguồn lực quý giá nhất và khan hiếm, việc áp dụng 996 là một con dao hai lưỡi. Các nhà phát triển, kỹ sư công nghệ luôn có nhiều lựa chọn việc làm. Một môi trường làm việc gây kiệt sức sẽ khiến họ nhanh chóng tìm bến đỗ mới. Tỷ lệ nghỉ việc cao gây tốn kém lớn cho doanh nghiệp (chi phí tuyển dụng, đào tạo nhân sự mới, sụt giảm năng suất trong thời gian chuyển giao). (Thêm số liệu về turnover rate ngành IT Việt Nam nếu có).
• Ảnh hưởng tiêu cực đến thương hiệu tuyển dụng (employer branding): Trong thời đại thông tin minh bạch, danh tiếng của một công ty rất dễ bị ảnh hưởng bởi những chính sách làm việc khắc nghiệt. Việc bị gắn mác “công ty 996” sẽ khiến doanh nghiệp khó thu hút được nhân tài mới, đặc biệt là những người trẻ, những người coi trọng cân bằng cuộc sống và giá trị công bằng.
• Chi phí y tế, phúc lợi phát sinh do sức khỏe nhân viên sa sút: Doanh nghiệp có thể phải đối mặt với các khoản chi phí lớn hơn cho bảo hiểm y tế, các chế độ phúc lợi hỗ trợ sức khỏe, hoặc thậm chí là các khoản bồi thường nếu có sự cố nghiêm trọng xảy ra liên quan đến sức khỏe nhân viên. Điều này làm tăng gánh nặng tài chính và giảm lợi nhuận ròng.

Vì sao 996 vẫn tồn tại bất chấp phàn nàn?

Thị trường việc làm ngày càng cạnh tranh hơn và điều đó gây áp lực lên người lao động để giữ được giá trị cao nhất của họ. Với tình trạng sa thải nhân viên xảy ra trong các ngành công nghiệp ở các quốc gia trên thế giới do tăng trưởng kinh tế chậm lại cũng như sự bùng nổ của đại dịch Covid-19 bắt đầu vào năm 2020, những nhân viên còn lại phải thể hiện và chống đỡ bằng cách tăng số giờ làm việc. 

Điều tất yếu trong giai đoạn khó khăn do tình hình chung hay riêng bất cứ công ty nào cũng đều buộc phải dùng đến hình thức 996 này hoặc tương tự một cách tạm thời!

Nếu xét về cá nhân thì đối với một số người, nhất là các bạn trẻ chưa có nhiều kinh nghiệm làm việc thì lựa chọn dành nhiều thời gian cho công việc để tích lũy kinh nghiệm là điều thực sự cần thiết với họ, nên việc dễ tuân theo văn hóa 996 hoặc tương tự là điều dễ hiểu và cũng là quyền cá nhân.

Văn hóa 996 dưới góc độ người lao động IT: Áp lực và cơ hội

ới kinh nghiệm làm việc chặt chẽ với các lập trình viên, kỹ sư phần mềm, tôi hiểu rõ tâm lý và mong muốn của họ. Văn hóa 996 đặt ra những áp lực khổng lồ nhưng cũng có thể mang lại một số “cơ hội” nhất định đối với một bộ phận người lao động.

Áp lực về sức khỏe thể chất và tinh thần

Đây là điều không thể phủ nhận. Hầu hết các kỹ sư IT đều dành phần lớn thời gian ngồi trước máy tính, làm việc với cường độ cao. Với 996, họ càng phải đối mặt với các vấn đề về mắt, cột sống, béo phì, và đặc biệt là các vấn đề về sức khỏe tinh thần như căng thẳng mãn tính, mất ngủ, trầm cảm. Nhiều người cảm thấy bị “vắt kiệt” năng lượng sau một thời gian ngắn.

Ảnh hưởng đến đời sống cá nhân và xã hội

Khi công việc chiếm gần hết thời gian, đời sống cá nhân và xã hội của người lao động gần như không còn. Họ không có thời gian cho gia đình, bạn bè, sở thích cá nhân, hay đơn giản là nghỉ ngơi. Điều này dẫn đến sự cô lập, giảm chất lượng các mối quan hệ và có thể gây ra khủng hoảng cá nhân. Đối với những nhân viên trẻ, chưa có gia đình, họ có thể chấp nhận điều này để đổi lấy kinh nghiệm hoặc mức lương cao. Nhưng đối với những người đã có gia đình, đây là một thách thức lớn, dễ dẫn đến mâu thuẫn và đổ vỡ.

Cơ hội phát triển kỹ năng và làm quen với khối lượng công việc lớn

Mặc dù có nhiều mặt tiêu cực, một số ít người lao động, đặc biệt là những người trẻ, mới ra trường hoặc có khát vọng thăng tiến nhanh, có thể nhìn thấy cơ hội trong văn hóa 996. Làm việc trong môi trường cường độ cao giúp họ:

• Tích lũy kinh nghiệm nhanh chóng: Tiếp xúc với nhiều dự án, vấn đề phức tạp trong thời gian ngắn.
• Nâng cao kỹ năng chuyên môn: Buộc phải học hỏi, thích nghi và giải quyết vấn đề dưới áp lực cao.
• Tạo dựng mối quan hệ: Gắn kết với đồng nghiệp trong môi trường làm việc khắc nghiệt.

Tuy nhiên, đây là những cơ hội “đứt gánh”, bởi sự phát triển này thường không bền vững nếu không có sự cân bằng về sau. Năng suất lao động sẽ tỉ lệ nghịch với thời gian làm việc nếu cứ duy trì mãi.

Thách thức trong việc quản lý thời gian và cân bằng cuộc sống

Đối mặt với 996, người lao động IT phải cực kỳ khéo léo trong việc quản lý thời gian và năng lượng của bản thân. Tuy nhiên, việc cân bằng cuộc sống cá nhân và nghề nghiệp gần như là nhiệm vụ bất khả thi trong mô hình này. Nó đòi hỏi một sự hy sinh lớn, và chỉ một tỷ lệ nhỏ người lao động có thể duy trì được điều đó trong dài hạn.

996 với pháp luật lao động Việt Nam: Những điểm không tương thích

Đây là một trong những yếu tố quan trọng nhất cần được xem xét khi bàn về việc áp dụng 996 tại Việt Nam. Với vai trò là người làm nhân sự, tôi khẳng định rằng mô hình 996 không chỉ gây hại mà còn đi ngược lại các quy định pháp luật hiện hành của chúng ta.

Các quy định về thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi trong Bộ luật Lao động

Bộ luật Lao động 2019 của Việt Nam quy định rất rõ ràng về thời giờ làm việc và nghỉ ngơi của người lao động.

• Điều 105. Thời giờ làm việc bình thường: Thời giờ làm việc bình thường không quá 08 giờ trong 01 ngày và không quá 48 giờ trong 01 tuần.
• Điều 107. Làm thêm giờ: Quán chiếu theo văn hóa 996, thì đây đã vượt quá quy định về làm thêm giờ. Tổng số giờ làm thêm không quá 200 giờ/năm, trừ một số trường hợp đặc biệt không quá 300 giờ/năm. Tổng số giờ làm việc (gồm cả làm thêm) không được vượt quá 12 giờ trong 01 ngày. Văn hóa 996 với 12 giờ/ngày, 6 ngày/tuần, tức 72 giờ/tuần, đã vượt quá giới hạn 48 giờ/tuần trong làm việc bình thường và 12 giờ/ngày trong làm thêm giờ. Vấn đề là nếu doanh nghiệp yêu cầu làm thêm giờ thì phải chi trả lương làm thêm giờ tương ứng (làm thêm ngày thường tính ít nhất 150%, ngày nghỉ cuối tuần 200%, ngày lễ 300% lương ngày thường). Nếu muốn hợp thức hóa 996 bằng cách trả toàn bộ lương làm thêm giờ, chi phí nhân sự sẽ tăng vọt đến mức không thể chấp nhận được đối với hầu hết các doanh nghiệp.

Hậu quả pháp lý khi vi phạm: Từ xử phạt hành chính đến tranh chấp

Nếu một doanh nghiệp áp dụng 996 mà không tuân thủ quy định về làm thêm giờ, họ sẽ đối mặt với các rủi ro pháp lý nghiêm trọng:

• Xử phạt hành chính: Theo Nghị định 28/2020/NĐ-CP (và các văn bản thay thế), các hành vi vi phạm quy định về thời giờ làm việc, làm thêm giờ có thể bị phạt tiền từ hàng chục đến hàng trăm triệu đồng cho mỗi hành vi vi phạm. (Cần kiểm tra Nghị định mới nhất nếu có, ví dụ Nghị định 12/2022/NĐ-CP – nếu có thể truy cập tool).
• Tranh chấp lao động: Người lao động hoàn toàn có quyền khởi kiện doanh nghiệp nếu họ bị ép buộc làm việc ngoài giờ mà không được trả lương làm thêm đầy đủ hoặc vi phạm các quy định về thời gian nghỉ ngơi. Các tranh chấp này không chỉ tốn kém về tiền bạc mà còn gây tổn hại nghiêm trọng đến danh tiếng của doanh nghiệp.

Quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động được bảo vệ

Tại Việt Nam, quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động được bảo vệ chặt chẽ bởi pháp luật và các tổ chức như công đoàn. Người lao động hoàn toàn có quyền từ chối làm thêm giờ nếu việc đó vi phạm quy định pháp luật hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe của họ.

Như một người làm trong quản lý nhân sự, tôi phải nhấn mạnh rằng vi phạm pháp luật không chỉ là rủi ro mà còn là hành động thiếu đạo đức, gây ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của người lao động.

Có nên áp dụng Văn hóa 996 cho doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là ngành IT?

Với những phân tích ở trên, câu trả lời của tôi với tư cách một chuyên gia nhân sự là KHÔNG NÊN.

Bối cảnh và đặc thù của thị trường lao động IT Việt Nam

Thị trường lao động IT Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển bùng nổ, nhưng cũng đối mặt với nhiều thách thức:

• Thiếu hụt nhân lực chất lượng cao: Mặc dù có nhiều cử nhân IT ra trường, số lượng nhân tài thực sự có kinh nghiệm và kỹ năng chuyên môn sâu lại rất khan hiếm. Các doanh nghiệp đang “săn đón” nhân lực lẫn nhau.
• Xu hướng làm việc linh hoạt, Work-Life Balance ngày càng được đề cao: Lớp trẻ làm việc trong ngành IT ngày nay, đặc biệt là Gen Z, rất coi trọng sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Họ quan tâm đến môi trường làm việc, văn hóa doanh nghiệp, cơ hội phát triển bản thân hơn là chỉ đơn thuần mức lương. Việc ép buộc làm việc theo mô hình 996 sẽ khiến doanh nghiệp mất đi lợi thế cạnh tranh trong việc thu hút và giữ chân nhân tài. (Có thể bổ sung quan điểm của chuyên gia nhân sự ở Việt Nam về vấn đề này nếu có thể truy cập tool).

Phân tích “lợi bất cập hại” và rủi ro dài hạn

Việc áp dụng 996 tại Việt Nam, đặc biệt trong ngành IT, sẽ mang lại “lợi bất cập hại”. Những lợi ích ngắn hạn về tốc độ có thể bị xóa bỏ bởi:

• Sự suy giảm chất lượng nguồn nhân lực: Sức khỏe thể chất và tinh thần của nhân viên suy giảm, dẫn đến năng suất và chất lượng công việc đi xuống.
• Rủi ro pháp lý: Khả năng bị xử phạt, kiện tụng rất cao, làm mất uy tín và hao tổn tài chính.
• Khó khăn trong việc phát triển bền vững: Một doanh nghiệp không thể phát triển bền vững nếu liên tục mất đi nhân tài cốt lõi và không thu hút được nhân tố mới. Văn hóa 996 tạo ra một vòng luẩn quẩn: làm việc cật lực – kiệt sức – bỏ việc – tuyển dụng mới – lại kiệt sức.

Ưu tiên hàng đầu của các doanh nghiệp nên là duy trì năng suất và sức khỏe nhân viên, xây dựng văn hóa bền vững, tạo một môi trường mà nhân viên có thể cống hiến lâu dài, thay vì “đốt cháy giai đoạn” một cách thiếu tính toán.

GrowUpWork và triết lý tuyển dụng, quản lý nhân tài bền vững

Tại GrowUpWork, chúng tôi tin rằng thành công bền vững của một doanh nghiệp không đến từ việc ép buộc nhân viên làm việc quá sức, mà đến từ việc xây dựng một đội ngũ vững mạnh, làm việc hiệu quả và có sự gắn kết. Chúng tôi chuyên dịch vụ tìm kiếm nhân tài lĩnh vực IT, không ngừng hỗ trợ các doanh nghiệp công nghệ tại Việt Nam.

Triết lý của chúng tôi tập trung vào chất lượng hơn là số lượng giờ làm. Chúng tôi cung cấp các giải pháp sàng lọc ứng viên, phỏng vấn, tuyển dụng và đào tạo kỹ năng chuyên môn cho các nhân tài CNTT, giúp doanh nghiệp tìm được đúng người, đúng việc, từ đó tối ưu hóa năng suất trong giờ làm việc bình thường. GrowUpWork hỗ trợ xây dựng đội ngũ hiệu quả mà không cần đến các mô hình làm việc cực đoan như 996. Chúng tôi giúp doanh nghiệp tạo dựng một môi trường làm việc hấp dẫn, thu hút những tài năng IT hàng đầu, để họ có thể phát triển sự nghiệp lâu dài và cống hiến hết mình.

Nếu quý vị đang tìm kiếm giải pháp tuyển dụng nhân tài IT bền vững, hãy tham khảo các dịch vụ của chúng tôi tại: Dịch vụ tuyển dụng nhân sự IT của GrowUpWork.

Xây dựng văn hóa làm việc hiệu quả và bền vững cho doanh nghiệp Việt Nam

Thay vì đi theo vết xe đổ của 996, các doanh nghiệp Việt Nam cần tập trung vào các giải pháp thực tế và bền vững để tối ưu hóa hiệu suất và giữ chân nhân tài IT.

Tối ưu hóa quy trình làm việc và công nghệ

• Áp dụng các phương pháp Agile, Scrum: Đây là những phương pháp đã được chứng minh là hiệu quả trong ngành IT, giúp tối ưu hóa quy trình, tăng cường sự hợp tác và thích ứng nhanh với thay đổi. Khi quy trình tinh gọn, nhân viên không bị lãng phí thời gian vào những công việc không cần thiết.
• Đầu tư công cụ, tự động hóa để tăng hiệu suất làm việc ban ngày: Sử dụng các công cụ quản lý dự án, phần mềm tự động hóa các tác vụ lặp đi lặp lại, hay các nền tảng giao tiếp hiệu quả giúp giảm bớt gánh nặng công việc thủ công, cho phép nhân viên tập trung vào các nhiệm vụ cốt lõi, mang lại giá trị cao hơn. Điều này giúp tăng cường hiệu suất trong 8 giờ làm việc, thay vì phải kéo dài ra 12 giờ.

Chú trọng phát triển con người: Đào tạo, phúc lợi, và cân bằng cuộc sống

• Chương trình mentorship, đào tạo kỹ năng chuyên môn và kỹ năng mềm: Đầu tư vào sự phát triển của nhân viên là khoản đầu tư thông minh nhất. Các chương trình đào tạo liên tục, mentorship từ những người có kinh nghiệm, không chỉ nâng cao năng lực mà còn thể hiện sự quan tâm của doanh nghiệp.
• Chính sách phúc lợi hấp dẫn, chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần: Ngoài lương, các gói phúc lợi như bảo hiểm sức khỏe cao cấp, các khóa học yoga/thiền, phòng gym, khu vực nghỉ ngơi, hay các hoạt động gắn kết đội nhóm sẽ giúp nhân viên tái tạo năng lượng và cảm thấy được trân trọng. GrowUpWork cũng đã có những bài viết chuyên sâu về các loại phúc lợi cần thiết cho nhân viên: Các loại phúc lợi cho nhân viên mà HR cần biết và 10 bí quyết giữ chân nhân tài ngành IT mà các HR phải biết.
• Khuyến khích hoạt động ngoài giờ, work-life balance: Xây dựng văn hóa khuyến khích nhân viên có cuộc sống cá nhân phong phú. Điều này không chỉ giúp họ giảm căng thẳng mà còn khơi gợi sự sáng tạo và năng lượng tích cực khi trở lại làm việc.

Xây dựng mục tiêu rõ ràng và quản lý hiệu suất dựa trên kết quả

• Áp dụng OKR (Objectives and Key Results), KPI (Key Performance Indicators): Thay vì nhìn vào số giờ làm việc, hãy tập trung vào kết quả. Thiết lập các mục tiêu rõ ràng, có thể đo lường được (KPI, OKR) và đánh giá nhân viên dựa trên việc họ đạt được các mục tiêu đó. Điều này khuyến khích nhân viên làm việc thông minh hơn, chứ không phải chỉ đơn thuần là làm việc nhiều hơn.
• Đánh giá dựa trên hiệu quả công việc, không phải số giờ làm việc: Một nhân viên có thể hoàn thành xuất sắc công việc trong 8 giờ, trong khi người khác cần 12 giờ nhưng hiệu quả thấp. Sự đánh giá công bằng dựa trên kết quả sẽ thúc đẩy tinh thần làm việc và sự minh bạch.

Vai trò tiên phong của quản lý cấp cao và HR trong định hình văn hóa

• Lãnh đạo làm gương: Quản lý cấp cao phải là người tiên phong trong việc xây dựng một văn hóa làm việc lành mạnh. Nếu lãnh đạo tự làm việc quá sức và kỳ vọng nhân viên cũng vậy, rất khó để thay đổi văn hóa.
• Truyền thông rõ ràng về giá trị cốt lõi: Doanh nghiệp cần xác định và truyền thông rõ ràng về những giá trị cốt lõi mà họ theo đuổi, trong đó có sự tôn trọng sức khỏe và cuộc sống cá nhân của nhân viên.
• HR là cầu nối, lắng nghe và giải quyết vấn đề: Bộ phận HR đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc lắng nghe ý kiến của nhân viên, hỗ trợ họ giải quyết các vấn đề liên quan đến công việc và cuộc sống, và thiết kế các chính sách nhân sự công bằng, hiệu quả. Tại GrowUpWork, chúng tôi luôn sẵn sàng kết nối và hỗ trợ doanh nghiệp trong hành trình này. Tìm hiểu thêm về chúng tôi tại: Liên hệ GrowUpWork.

Kết luận: Con đường đi tới thành công bền vững, không phải bằng 996

ăn hóa làm việc 996, dù được ca ngợi bởi một số người về khả năng thúc đẩy tăng trưởng nhanh chóng, nhưng từ góc độ chuyên gia nhân sự và tuân thủ pháp luật lao động, tôi thấy nó mang lại nhiều rủi ro và hệ lụy hơn là lợi ích bền vững. Đặc biệt trong bối cảnh thị trường lao động IT cạnh tranh và ngày càng đề cao sự cân bằng tại Việt Nam, việc áp dụng 996 là một bước đi mạo hiểm, có thể “đốt cháy” cả nguồn tài nguyên quý giá nhất của doanh nghiệp – chính là nhân tài.

Con đường đi tới thành công bền vững của doanh nghiệp IT Việt Nam không nằm ở việc ép buộc nhân viên làm việc quên ăn quên ngủ, mà ở việc xây dựng một môi trường làm việc thông minh, nhân văn, nơi mỗi cá nhân được phát triển tối đa năng lực, được trân trọng và có một cuộc sống cân bằng. Đó là một môi trường mà năng suất đến từ sự sáng tạo, đổi mới, và tinh thần cống hiến tự nguyện, chứ không phải từ nỗi sợ hãi hay sự kiệt sức.

Hãy cùng nhau xây dựng một nền văn hóa làm việc tích cực, hiệu quả và nhân văn, nơi doanh nghiệp và nhân viên cùng phát triển, cùng gặt hái thành công bền vững.