Du học nhật bản vừa học vừa làm là gì? Lộ trình, điều kiện và chi phí?

Không ít bạn trẻ nuôi mộng đến xứ sở hoa anh đào để du học với tiền lương làm thêm cao ngất ngưởng như những lời giới thiệu du học. Nhưng thực tế thì như thế nào? Liệu xin việc làm thêm ở Nhật có dễ không? và làm thêm bao nhiêu là đủ để trang trải học phí và sinh hoạt tại đây? Chính phủ Nhật cho phép sinh viên làm thêm bao nhiêu giờ?... Bài viết sau đây GrowUpWork sẽ giúp bạn trả lời các câu hỏi này nhé.

Bạn là một kỹ sư IT đầy nhiệt huyết, ấp ủ giấc mơ vươn ra biển lớn? Hay bạn là một HR, CTO đang "đau đầu" tìm kiếm những nhân tài IT có khả năng thích nghi và phát triển trong môi trường quốc tế? Nhật Bản, xứ sở mặt trời mọc, đang rộng cửa chào đón những người như bạn – đặc biệt là thông qua con đường du học vừa học vừa làm ngành IT. Đây không chỉ là một cơ hội học hỏi, mà còn là cú hích mạnh mẽ để bạn xây dựng một sự nghiệp toàn cầu vững chắc.

Du học là hình thức phát triển nghề nghiệp và xây dựng tương lai được coi là tốt nhất hiện nay, đặc biệt là du học tại các nước phát triển như Mỹ, Nhật, Úc, Canada, Châu Âu... Tuy nhiên, học phí cũng như các khoản phí sinh hoạt tại các nước này rất đắt đỏ và nằm ngoài tầm với của đa số bạn trẻ Việt Nam. Hình thức đi du học vừa học vừa làm tại Nhật mở ra nhiều cơ hội cho các bạn muốn đi du học với khoản kinh phí đầu tư ban đầu thấp. Chỉ với khoảng tầm 200tr là bạn có thể tham gia các chương trình du học tại Nhật, sau thời gian vài tháng ban đầu ổn định việc học và chỗ ở thì bạn đã có thể tham gia làm thêm một số công việc và thời gian quy định của Nhật. Hình thức du học vừa học vừa làm này giúp bạn có được khoản tiền đủ để trang trải cuộc sống và đóng học phí cho những năm học tiếp theo.

Giới thiệu Du học Nhật Bản – Cú hích cho sự nghiệp toàn cầu của bạn

Nhật Bản, một quốc gia nổi tiếng với sự đổi mới công nghệ và kỷ luật lao động, đang trở thành điểm đến lý tưởng cho những ai muốn phát triển sự nghiệp IT của mình. Lựa chọn du học theo hình thức "vừa học vừa làm" tại đây không chỉ giúp bạn trang trải chi phí mà còn mang lại những lợi thế không ngờ.

Đây là hành trình chinh phục đỉnh cao công nghệ và kiến tạo một tương lai vững chắc.

Bối cảnh thị trường IT Nhật Bản và nhu cầu nhân lực chất lượng cao

Thị trường Công nghệ thông tin (CNTT) Nhật Bản hiện là một trong những thị trường lớn nhất và năng động nhất thế giới, với giá trị ngành đạt tới 340 tỷ USD, đóng góp hơn 8% vào GDP quốc nội. Tuy nhiên, một thực tế đáng báo động là đất nước này đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực IT trầm trọng. Theo dự báo, con số này có thể lên tới 789.000 người vào năm 2030.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam nổi lên như một đối tác tiềm năng với lực lượng lao động trẻ, dồi dào và thành thạo công nghệ. Đặc biệt, Việt Nam còn nhận được sự hỗ trợ tích cực từ chính phủ trong việc thúc đẩy hợp tác quốc tế.

Mô hình "du học vừa học vừa làm" không chỉ là giải pháp tài chính cho nhiều bạn trẻ mà còn là bệ phóng vững chắc. Nó giúp trau dồi kỹ năng chuyên môn, nâng cao trình độ tiếng Nhật và thấu hiểu văn hóa làm việc độc đáo của người Nhật. Đây chính là yếu tố then chốt giúp nhân sự Việt Nam tự tin cạnh tranh trên trường quốc tế.

Du học Nhật Bản vừa học vừa làm là gì?

"Vừa học vừa làm" không chỉ là một khái niệm, mà là một cơ chế được quy định rõ ràng tại Nhật Bản. Việc hiểu đúng cơ hội và thách thức sẽ giúp bạn có sự chuẩn bị tốt nhất.

Đi sang Nhật du học nghĩa là bạn sang Nhật với mục đích để học: học tiếng Nhật, học Đại học, học Cao đẳng, học nghề tại Nhật... visa của bạn là dạng visa du học. Thường bạn sẽ phải gia hạn visa theo từng năm hoặc 2 năm (tùy theo quy định).

Ở Nhật, du học sinh được phép làm thêm để trang trải chi phí sinh hoạt và học phí. Tuy nhiên, có những quy định rất rõ ràng: du học sinh được phép làm thêm tối đa 28 giờ mỗi tuần trong kỳ học và 40 giờ mỗi tuần trong các kỳ nghỉ dài. Vi phạm quy định này có thể dẫn đến việc bị xử phạt hoặc thậm chí ảnh hưởng đến visa của bạn. 

Để được làm thêm, bạn cần xin giấy phép làm thêm (Shikaku-gai Katsudo Kyoka) ngay khi nhập cảnh hoặc tại các cơ quan nhập cảnh địa phương. Các loại hình công việc làm thêm phổ biến không chỉ dừng lại ở các công việc chân tay như phục vụ nhà hàng, bán hàng siêu thị. Với ngành IT, cơ hội còn rộng mở hơn với các công việc liên quan đến công nghệ, nếu có đủ trình độ tiếng Nhật và kỹ năng chuyên môn.

Nếu bạn tự tin với trình độ tiếng Nhật của mình thì bạn có thể nộp đơn dự thi trực tiếp vào trường Đại học, Cao đẳng, trường nghề của Nhật mà không cần học thêm tiếng tại Nhật trước đó. Thường thì bạn sẽ phải thi kỳ thi Du học sinh (日本留学試験 Nihon Ryugaku Shiken, gọi tắt là “thi Ryu”) và dùng điểm này để đăng ký thi vào trường Đại học, Cao đẳng của Nhật. Các kỳ thi dành cho du học sinh được các trường tổ chức riêng.

Lợi ích đặc thù du học sinh ngành IT

Du học Nhật Bản ngành CNTT mang lại những lợi ích vượt trội, đặc biệt là khi kết hợp với mô hình vừa học vừa làm:

• Tiếp cận nền giáo dục công nghệ tiên tiến: Bạn sẽ được học tập trong môi trường có cơ sở vật chất hiện đại, giáo trình cập nhật liên tục các xu hướng công nghệ mới nhất. Chất lượng đào tạo cao và giá trị bằng cấp được công nhận quốc tế là một điểm cộng lớn.
• Cơ hội thực tập tại các tập đoàn công nghệ hàng đầu: Hãy tưởng tượng bạn được thực tập tại những "ông lớn" như Sony, Toshiba, Panasonic, hoặc các startup công nghệ đang lên của Nhật Bản. Đây là những trải nghiệm vô giá, giúp bạn áp dụng kiến thức vào thực tế và tạo dựng mối quan hệ trong ngành.
• Nâng cao trình độ tiếng Nhật và kỹ năng giao tiếp: Sống và làm việc trong môi trường Nhật Bản sẽ buộc bạn phải sử dụng tiếng Nhật hằng ngày, từ đó nâng cao trình độ một cách tự nhiên. Không chỉ là tiếng Nhật giao tiếp mà còn là tiếng Nhật chuyên ngành, tiếng Nhật công sở – yếu tố cực kỳ quan trọng cho sự nghiệp IT tại đây.
• Tích lũy kinh nghiệm làm việc thực tế: Những công việc làm thêm (dù không trực tiếp liên quan đến IT ban đầu) cũng rèn luyện cho bạn tính kỷ luật, trách nhiệm và kỹ năng quản lý thời gian – những yếu tố được đánh giá cao trong văn hóa doanh nghiệp Nhật Bản. Nếu may mắn tìm được công việc IT bán thời gian, kinh nghiệm này còn quý giá hơn nhiều.
• Mở rộng mạng lưới quan hệ: Bạn sẽ có cơ hội gặp gỡ, học hỏi từ các chuyên gia, giảng viên và bạn bè trong ngành IT tại Nhật Bản, xây dựng mạng lưới quan hệ quý giá cho tương lai.

Những câu hỏi thường gặp

Thời gian du học tại Nhật là bao lâu?

Thời gian du học tại Nhật tính cả thời gian 2 năm học tiếng Nhật là từ 4-7 năm: Bao gồm 2 năm học tiếng Nhật + Thời gian học Cao đẳng, Đại học.

Điều kiện để đi du học:

Yêu cầu tiếng Nhật trình độ cơ bản là tối thiểu: N5

Cần chi phí du học Nhật là bao nhiêu?

Số tiền tối thiểu cần đầu tư ban đầu bao gồm: Tiền nhập học, học phí 1 năm, ký túc xá 6 tháng (khoảng 900 ngàn Yên, tương đương 200 triệu)
Sau khi ổn định và làm quen với cuộc sống tại Nhật bạn có thể tham gia làm thêm tại Nhật (arubaito) để có tiền trang trải các chi phí sinh hoạt cũng như học phí cho những năm tiếp theo.

Du học sinh có được đi làm thêm không?

Câu trả lời là có, nhưng theo quy định của Nhật Bản, du học sinh bị kiểm soát và giới hạn về thời gian làm thêm. Khác với các nước Châu Âu hay Mỹ, lượng người nước ngoài tại Nhật không nhiều, trong khi có rất nhiều công việc cần đến người lao động (Tỉ lệ thất nghiệp ở Nhật rất thấp.) Nên việc làm thêm của du học sinh luôn được khuyến khích. Tính luôn du học sinh ở các nước tiên tiến khác ngoài khu vực Châu Á, khoảng 90% du học sinh tại Nhật Bản đều đi làm thêm.

Quy định về thời gian và việc làm thêm tại Nhật

Trước đây Cục Xuất nhập cảnh Nhật Bản quy định thời gian làm thêm tối đa đối với du học sinh là 28 giờ/tuần, và giới hạn trong một số công việc nhất định nếu vi phạm bạn có thể bị tước "giấy phép hoạt động ngoài tư cách cư trú". Có nhiều du học sinh vì tiền bạc không dư dả nên cố gắng làm thêm nhiều việc cùng một lúc, dẫn đến việc bị trục xuất về nước. Một khi đã bị trục xuất, bạn sẽ không thể nào quay lại Nhật được.

23/3/2018: Bộ LĐ Nhật bản đã chính thức công bố tăng giờ làm cho các du học sinh nước ngoài tại Nhật Bản. 9 tỉnh tại Nhật Bản đã thống nhất tăng thời gian làm việc cho người lao động nước ngoài cũng như tăng thời gian làm việc cho các du học sinh đang sinh sống tại Nhật Bản vào ngày 1/4/2018 và đã được thủ tướng chính phủ ShinZo Abe phê duyệt.

Các tỉnh ở khu vực Kyushu đã đề xuất thành công việc tăng giờ làm thêm cho du học sinh Nhật Bản lên 36 giờ/ tuần do tình trạng già hóa dân số, thiếu hụt lao động trầm trọng. Đề xuất này đã được chấp thuận và bắt đầu được thực hiện từ ngày 01/04/2018. Cuộc họp giữa Bộ LĐ và Chính phủ Nhật đã ra quyết định cho phép các du học sinh nước ngoài tăng giờ làm vì Nhật Bản đang đứng trước thế vận hội 2020 nên nguồn lao động của đất nước này cũng đang thiếu hụt một cách trầm trọng. Để không ảnh hưởng đến việc học của các du học sinh thì các cơ sở giáo dục này đã có bản đăng ký chấp nhận “không ảnh hưởng đến việc học” như vậy các bạn sinh viên mới có thể được tăng giờ làm lên tổng tối đa là 36 giờ/tuần.

Cục xuất nhập cảnh Nhật Bản hoàn toàn không ngăn cấm việc du học sinh vừa học vừa làm thêm, và nguồn lao động du học này cũng đóng góp một phần quan trọng cho Nhật Bản. Nhiều du học sinh làm thêm thực sự mong muốn học tập nghiêm túc và định hướng tương lai làm việc tại Nhật Bản hoặc các công ty Nhật.

Tại sao du học sinh bị hạn chế số giờ làm?

Hiện nay có nhiều trường hợp các du học sinh làm “chui” quá giờ quy định để kiếm thêm tiền trang trải cuộc sống và gửi về nhà. Điều này làm ảnh hưởng đến việc học tập chính của các bạn thậm chí dẫn đến số lượng du học sinh không đến trường, hoặc bỏ học giữa chừng ngày càng nhiều, tạo nên mối quan ngại lớn cho chính phủ Nhật Bản đối với chương trình này. Đối với những du học sinh có tỉ lệ vắng mặt tại trường quá cao dẫn đến trình độ tiếng Nhật hoàn toàn không tiến bộ sẽ bị Cục xuất nhập cảnh Nhật Bản tịch thu visa và trục xuất về nước với lí do: “Không có tinh thần muốn kết giao hòa hảo với Nhật Bản”. 

Như vậy các bạn du học sinh chú ý phải tuân thủ đúng quy định của chính phủ Nhật để đảm bảo tư cách lưu trú, đảm bảo sức khỏe và việc học tập cũng như uy tính của du học sinh Việt Nam tại Nhật nhé.

Thu nhập làm thêm ở Nhật là bao nhiêu 1 giờ?

Trung bình 1 giờ bạn làm được khoảng 800 yên – 1000 yên. Nếu bạn làm trong khuôn khổ cho phép là 28 giờ/ tuần (tức 4 giờ/ngày) thì bạn sẽ được ~ 28 x 4 x 1000 = 116.000 yên (cỡ 1400 USD)/tháng. Vào kỳ nghỉ, bạn có thể làm việc với số giờ gấp đôi nên thu nhập tối đa có thể tới ~ 220.000 yên (2800 USD)/tháng. .

Làm thêm bao nhiêu giờ thì đủ?

Thắc mắc của rất nhiều bạn đang quan tâm đến chương trình Du học vừa học vừa làm tại Nhật là "Tôi phải làm thêm bao nhiêu giờ thì đủ trang trải sinh hoạt phí tại Nhật mà vẫn yên tâm học tập?". Cách hữu hiệu nhất vẫn là cân bằng giữa việc học và đi làm thêm đồng thời đúng theo quy định của Nhật. Theo bảng ước lượng thu nhập bên trên thì nếu làm đúng thời gian quy định cũ là 28h/tuần bạn vẫn có thể thu nhập từ 116k đến 220k yên Nhật. Nếu bạn làm tại thành phố lớn như Tokyo, nơi chi phí sinh hoạt tối thiểu có thể là 50.000 ~ 60.000 yên/tháng (bao gồm tiền nhà 30.000 ~ 40.000 yên, điện nước ga, điện thoại, internet, đi lại…). Như vậy chi phí này hoàn toàn đủ cho sinh sống và học phí của bạn tại Nhật.

Tôi có thể đi làm thêm nhiều hơn không?

Câu trả lời là có, nhưng rủi ro cũng có. Đó là nếu bạn bị phát hiện bạn có thể mất giấy phép hoạt động ngoại khóa, là giấy phép bạn phải xin để được đi làm thêm. Ngoài ra, một người đi làm kiếm trên 80.000 yên/tháng thì theo phải đóng thuế thu nhập. Tất nhiên, nếu đi làm chui thì bạn cũng trốn khoản này. Tuy nhiên việc phá luật sẽ luôn kèm theo các rủi do rất lớn.

Rủi do khi làm thêm quá giờ là gì?

Rủi ro nhãn tiền của vừa học vừa làm thêm khi du học Nhật là bạn làm quá nhiều, gây xao lãng việc học tập, bỏ học, tiếp theo có thể là sa sút về sức khỏe. Nếu bạn làm thêm theo đúng quy định của Chính phủ Nhật (28 giờ/tuần) hoặc quy định mới là lên tới 36h/tuần thì chắc chắn bạn ít gặp phải vấn đề trên. Tất nhiên vì vấn đề tài chính thì cũng có nhiều bạn vượt trần quy định. Và bạn sẽ gặp rắc rối lớn nếu đồng thời làm quá giờ và không hoàn thành nghĩa vụ học tập của mình thì khả năng cao sẽ không gia hạn được tư cách lưu trú để ở lại tiếp tục học.

Có nhiều du học sinh vì ham kiếm thêm tiền để tiêu sài hoặc gửi về nhà mà cố gắng làm thêm quá giờ hoặc làm nhiều việc cùng một lúc, dẫn đến việc bị trục xuất về nước. Một khi đã bị trục xuất, bạn sẽ không thể nào quay lại Nhật được kể cả để du lịch. Trước đây có rất nhiều nơi vẫn chấp nhận cho  du học sinh làm thêm nhiều việc cùng một lúc. Tuy nhiên các luật mới được ban hành nhằm kiểm soát chặt hơn, những cơ sở nếu làm trái luật sẽ bị phạt tiền rất cao nên chắc chắn du học sinh sẽ không thể tự do làm quá giờ như trước đây nữa.

Xin việc làm thêm tại Nhật có dễ không?

Câu trả lời là vừa “Có” và “Không”. Vì muốn xin được việc làm thêm phải tùy thuộc rất nhiều thứ…

• Vùng bạn ở có nhiều việc làm thêm hay không?
• Có ai giới thiệu bạn không?
• Tiếng Nhật của bạn có tốt không?
• Bạn có kinh nghiệm làm việc hay không?

Nhật Bản là đất nước đa dạng về ngành nghề, và đang tích cực chuyển bị cho thế vận hội 2020 nên chắc chắn sẽ không thiếu các công việc phù hợp cho bạn. Tuy nhiên nếu bạn sống ở miền quê xa thì sẽ không nhiều công việc làm thêm lắm, còn sống ở các thành phố lớn như Tokyo, Osaka, … thì sẽ có nhiều việc làm thêm hơn. Điều may mắn là các trường nhận du học sinh hầu hết là các trường lớn và ở tại các thành phố lớn của Nhật Bản nên việc làm thêm cũng khá phong phú. Quan trọng là bản thân bạn nên biết cách để sắp xếp thời gian, phân chia công việc làm thêm và học tập, rèn luyện thể thao như thế nào cho hợp lý nhất!

Những khó khăn khi tìm việc làm thêm tại Nhật?

Việc có thêm vài việc làm thêm để đạt mức tối đa đòi hỏi bạn phải có thể lực  tốt, quản lý thời gian tốt hy sinh thời gian nghỉ ngơi, học hành và các thú vui khác. Nếu bạn có nhiều kinh nghiệm làm việc tốt và chăm chỉ thì sẽ được đánh giá cao tại Nhật. Nghĩa là bạn phải sang Nhật khá lâu mới có thể kiếm được mức thu nhập cao từ vài ba việc làm thêm.

Người Nhật vốn làm việc rất chăm chỉ, họ có thể làm từ 8 giờ sáng đến 9, 10 giờ tối mà về nhà vẫn vui vẻ, thoải mái nhưng văn hóa làm việc của người Việt ta thì chưa được như vậy. Nhất là khi bạn sang xứ người, phải vừa học vừa làm, vừa tập cách thích nghi, cô đơn chống chọi mọi thứ nên dễ gặp nhiều khó khăn về cả vật chất lẫn tinh thần.

Mặt khác nếu bạn mới sang và tiếng Nhật chưa thật sự tốt lắm thì việc kiếm việc làm thêm không phải là việc dễ dàng, nhất là với các bạn không có nhiều kinh nghiệm làm việc, hay không có ai giới thiệu công việc cho. Bạn có thể mất 6 tháng, gọi điện cả vài chục chỗ mà không kiếm được việc làm thêm nếu không có kinh nghiệm tìm việc.

Công việc làm thêm thông thường của du học sinh là gì?

Với nền kinh tế phát triển và năng động, các công việc làm thêm tại Nhật Bản ngày càng trở nên đa dạng như làm trong quán ăn, siêu thị, tiệm bánh, cổng trường, phát báo, giao hàng…và rất nhiều các công việc khác. Cũng như sinh viên tại Việt Nam, đại đa số du học sinh hay làm việc thêm trong các cửa tiệm, quán ăn: rửa bát, phụ bếp, phục vụ bàn, hỗ trợ bán hàng…

Bạn nên chú ý quan sát người Nhật làm và bắt chước theo. Nhiều bạn ở nhà chưa từng làm công việc vất vả nên sang đây sẽ thấy thật khó khăn và áp lực. Dù bạn là người nước ngoài nhưng người Người Nhật vẫn yêu cầu bạn phải có kỹ năng làm việc và tác phong nhanh nhẹn, biết tự quan sát xung quanh và chủ động làm việc chứ không chờ sai bảo. Họ rất chú ý và đánh giá cao tinh thần và sự nghiêm túc trong công việc, kể cả việc nhỏ nhất. Nên dù làm ở vị trí nào bạn hãy luôn tỏ ra mình là người chăm chỉ, đừng bao giờ đứng một chỗ mà không làm gì hay ngồi nghỉ mệt tám chuyên, đọc tin nhắn... Những lúc rỗi việc bạn có thể lau cốc chén, bát đũa, bàn ghế, hỏi về các món ăn trong quán… Hãy làm tất cả các việc mình có thể trong thời gian làm, bạn có thể vừa làm vừa trao đổi nhưng đừng sao nhãng hoặc ngừng lại.

Làm sao để tìm được việc? Tôi có thể tìm việc làm thêm tại những đâu?

Bạn là người mới đến Nhật, chưa quen biết nhiều thì rất khó để tìm việc. Ngoài ra, việc làm thêm thường ngắn hạn và không ổn định trong nhiều thời gian bạn có thể bị đói việc và phải thường xuyên tìm các công việc mới bổ sung. Dưới đây là một số kinh nghiệm có thể giúp bạn tìm được công việc làm thêm tại Nhật:

• Nơi ở / học tập: Chọn thành phố nhỏ hoặc quận vùng ven sẽ ít du học sinh cạnh tranh tìm việc và bạn cũng được giúp đỡ nhiều hơn.
• Quen biết: Các du học sinh lâu năm hoặc người địa phương sẽ biết nhiều chỗ làm có thể giới thiệu cho bạn vậy hãy mở rộng và duy trì mối quan hệ tốt với nhiều người nhé
• Trung tâm giới thiệu việc làm hoặc bảng thông báo tại trường học hoặc vào cửa hàng tiện lợi conbini để tìm thông tin (hàng tuần đều có một quyển báo giới thiệu việc làm).
• Tự mình đi xung quanh khu vực đang sống xem có cửa hàng, quán ăn... nào cần tuyển không.
• Tìm thông tin tuyển dụng miễn phí trên báo việc làm, hoặc website giới thiệu việc làm thêm trên mạng internet

Tôi sẽ đạt được gì sau thời gian du học?

• Trình độ và bằng ngoại ngữ (tiếng Nhật), 
• Bằng cấp được đánh giá cao: Cao đẳng, Đại Học, Bằng nghề của Nhật...
• Kinh nghiệm học tập / sinh sống / đi làm thêm tại Nhật.
• Tích lũy số vốn kha khá do làm thêm.
• Tham quan du lịch, tìm hiểu Văn hóa, cuộc sống, con người Nhật.
• Cơ hội ở lại làm việc và định cư tại Nhật.
• Cơ hội về nước làm việc lương cao tại các công ty tập đoàn Nhật Bản hoặc quốc tế.

Những thách thức khi 'vừa học vừa làm' tại Nhật

Không có con đường nào trải hoa hồng hoàn toàn, và du học Nhật Bản vừa học vừa làm cũng không ngoại lệ. Bạn cần chuẩn bị tinh thần cho những thách thức sau:

• Áp lực cân bằng giữa học tập và làm thêm: Đây là thử thách lớn nhất. Bạn phải đảm bảo kết quả học tập tốt để duy trì visa du học, đồng thời tuân thủ quy định về giờ làm thêm. Việc ngủ ít, ăn vội, và luôn trong trạng thái "chạy deadline" là điều khá phổ biến.
• Rào cản ngôn ngữ và văn hóa làm việc: Ngay cả khi bạn đã có N4/N3, việc giao tiếp trong môi trường công sở Nhật Bản vẫn có thể là một cú sốc văn hóa. Nhiều vị trí IT đòi hỏi trình độ tiếng Nhật từ N3 trở lên. Văn hóa làm việc của Nhật Bản cũng rất khác biệt, với sự nhấn mạnh vào chi tiết, quy trình và tinh thần tập thể.
• Chi phí sinh hoạt và học phí ban đầu: Mặc dù làm thêm có thể hỗ trợ, nhưng bạn vẫn cần một khoản dự phòng đáng kể cho chi phí sinh hoạt và học phí trong giai đoạn đầu, trước khi tìm được công việc ổn định. 
• Cạnh tranh trong thị trường việc làm IT bán thời gian: Mặc dù ngành IT Nhật Bản thiếu nhân lực, nhưng các công việc bán thời gian cho du học sinh vẫn có sự cạnh tranh nhất định, đặc biệt là những vị trí liên quan trực tiếp đến IT. Bạn cần có sự chuẩn bị tốt về kỹ năng và hồ sơ để tạo lợi thế.

Lộ trình Phát triển Sự nghiệp IT thông qua Du học Nhật Bản vừa học vừa làm

Để biến giấc mơ thành hiện thực, bạn cần một lộ trình rõ ràng, bài bản.

Giai đoạn 1: Chuẩn bị và Nhập môn

Đây là giai đoạn đặt nền móng, cực kỳ quan trọng:

• Học tiếng Nhật tại Việt Nam: Đặt mục tiêu đạt trình độ N4 hoặc N3 trước khi đi là điều kiện tiên quyết để bạn có thể hòa nhập nhanh chóng. Đồng thời, hãy tìm hiểu về văn hóa Nhật Bản để tránh những cú sốc không đáng có.
• Lựa chọn trường và chương trình đào tạo IT phù hợp: Nhật Bản có rất nhiều trường cao đẳng, đại học, và trường chuyên môn đào tạo IT chất lượng. Hãy tìm hiểu kỹ về giáo trình, cơ sở vật chất, vị trí địa lý và học phí để đưa ra lựa chọn tốt nhất.
• Chuẩn bị tài chính và hồ sơ du học: Đảm bảo bạn có đủ khả năng tài chính cho ít nhất 6 tháng đến 1 năm đầu tiên. Hoàn thiện hồ sơ du học, bao gồm cả việc xin giấy phép làm thêm ngay từ đầu.

Giai đoạn 2: Học tập và tích lũy kinh nghiệm tại Nhật Bản

Sau khi đặt chân đến Nhật, đây là lúc bạn "chiến đấu" thực sự:

• Tối ưu hóa thời gian học và làm thêm hợp pháp: Luôn nhớ quy định 28h/tuần trong kỳ học. Hãy sắp xếp lịch trình khoa học để đảm bảo không ảnh hưởng đến việc học nhưng vẫn có thu nhập.
• Tìm kiếm các công việc làm thêm có liên quan đến IT (nếu có thể): Mặc dù khó, nhưng không phải không có. Các công việc như hỗ trợ IT, nhập liệu kỹ thuật, hoặc thậm chí là làm freelance cho các dự án nhỏ có thể giúp bạn tích lũy kinh nghiệm. Nếu chưa, các công việc dịch vụ cũng giúp bạn rèn luyện kỹ năng mềm và tiếng Nhật.
• Nâng cao chuyên môn và kỹ năng mềm: Ngoài kiến thức học ở trường, hãy tự học hỏi thêm các công nghệ mới, tham gia các workshop, hackathon. Đồng thời, phát triển các kỹ năng mềm cần thiết cho ngành IT như giao tiếp hiệu quả, làm việc nhóm, tư duy phản biện và quản lý dự án.
• Tìm hiểu về các công nghệ mới nổi tại Nhật Bản: Nhật Bản là cái nôi của nhiều công nghệ tiên tiến. Hãy luôn cập nhật về AI, Big Data, IoT, Blockchain và cố gắng tích lũy kiến thức về chúng.

Giai đoạn 3: Chuyển đổi sang sự nghiệp IT chính thức

Đây là giai đoạn bạn gặt hái thành quả sau những nỗ lực không ngừng:

• Mức lương hấp dẫn cho kỹ sư IT tại Nhật Bản: Sau khi tốt nghiệp, cơ hội việc làm chính thức với mức lương hấp dẫn đang chờ đón bạn. Mức lương khởi điểm cho lập trình viên tại Nhật Bản dao động từ 208.000 Yên (khoảng 40 triệu VNĐ) đến 266.000 Yên (khoảng 54 triệu VNĐ) mỗi tháng. Đặc biệt, các vị trí quản lý như Project Manager có thể nhận đến 833.000 Yên (165 triệu VNĐ) mỗi tháng.
• Các vị trí IT phổ biến và yêu cầu: Nhật Bản có nhu cầu cao về các vị trí như Lập trình viên (Backend, Frontend, Fullstack), Kỹ sư phần mềm (Software Engineer), Kỹ sư hệ thống (System Architect), Quản trị cơ sở dữ liệu (DBA), Quản trị mạng (Network Admin), Quản lý dự án (Project Manager). Đặc biệt, Kỹ sư cầu nối (Bridge SE) – những người đóng vai trò kết nối giữa đội ngũ kỹ thuật Nhật Bản và nước ngoài – cũng rất được săn đón.
• Danh sách các công ty IT hàng đầu Nhật Bản tuyển dụng người nước ngoài: Nhiều công ty công nghệ lớn và startup tiềm năng của Nhật Bản đang tích cực tuyển dụng nhân sự quốc tế, trong đó có người Việt. Những cái tên nổi bật có thể kể đến như ZEALS, MERCARI, MUJIN, TABLECHECK, UBIE, MONEY FORWARD, LEAPMIND, PAYPAY. Đáng chú ý, một số công ty này không yêu cầu trình độ tiếng Nhật quá cao (có thể làm việc bằng tiếng Anh) hoặc hỗ trợ đào tạo tiếng Nhật cho nhân viên mới.
• Cơ hội định cư và làm việc lâu dài: Với trình độ chuyên môn cao và kinh nghiệm làm việc tại Nhật, bạn hoàn toàn có thể xin các loại visa làm việc dài hạn, hướng tới cơ hội định cư và xây dựng cuộc sống ổn định tại đất nước này. 

Tại sao các doanh nghiệp nên quan tâm đến nhân sự có kinh nghiệm này?

Đối với các nhà tuyển dụng và lãnh đạo doanh nghiệp, những nhân sự IT trở về từ chương trình du học vừa học vừa làm tại Nhật Bản là một "mỏ vàng" nhân tài.

Ưu điểm vượt trội của nhân sự IT từ chương trình 'vừa học vừa làm' tại Nhật

Những nhân sự này không chỉ có bằng cấp mà còn được tôi luyện trong một môi trường đặc biệt:

• Khả năng đa nhiệm, chịu áp lực tốt, tinh thần kỷ luật cao: Cuộc sống "vừa học vừa làm" tại Nhật Bản đã rèn luyện cho họ khả năng quản lý thời gian cực tốt, tinh thần trách nhiệm và kỷ luật thép, chịu được áp lực công việc cao – những phẩm chất mà mọi doanh nghiệp đều tìm kiếm.
• Trình độ tiếng Nhật, tiếng Anh và kỹ năng giao tiếp liên văn hóa vững chắc: Không chỉ thành thạo tiếng Nhật, họ còn giữ vững tiếng Anh (ngôn ngữ toàn cầu trong IT) và quan trọng hơn là có khả năng giao tiếp, làm việc hiệu quả với những người đến từ các nền văn hóa khác nhau.
• Kinh nghiệm làm việc thực tế, tư duy giải quyết vấn đề linh hoạt: Từ những công việc làm thêm dù nhỏ nhất, họ đã học được cách làm việc chuyên nghiệp, đối mặt và giải quyết vấn đề trong thực tế, không chỉ trên lý thuyết.
• Hiểu biết sâu sắc về công nghệ và văn hóa kinh doanh Nhật Bản: Đây là một lợi thế cực kỳ lớn. Với sự hiểu biết về cả công nghệ, tư duy người Nhật và cách thức làm ăn tại Nhật Bản, họ có thể trở thành cầu nối vô giá cho các doanh nghiệp Việt muốn mở rộng thị trường hoặc hợp tác với đối tác Nhật.

Chiến lược thu hút và giữ chân nhân tài có kinh nghiệm 'vừa học vừa làm' Nhật Bản

Để không bỏ lỡ những "viên ngọc quý" này, doanh nghiệp cần có những chiến lược bài bản:

• Xây dựng chính sách đãi ngộ cạnh tranh, lộ trình thăng tiến rõ ràng: Hãy đưa ra mức lương, thưởng và phúc lợi hấp dẫn, tương xứng với kinh nghiệm và giá trị mà họ mang lại. Đồng thời, vạch rõ lộ trình phát triển sự nghiệp để họ thấy được tương lai tại công ty bạn. Cần lưu ý rằng có lo ngại về việc mất lao động IT chất lượng cao sang các thị trường phương Tây như Mỹ hay châu Âu, nơi mức lương có thể cao hơn nhiều lần. Do đó, chính sách giữ chân là cực kỳ quan trọng.
• Tận dụng kinh nghiệm của họ để phát triển các dự án liên quan đến thị trường Nhật Bản hoặc đối tác Nhật: Những nhân sự này có thể là key-person để bạn xây dựng team chuyên biệt cho các dự án hợp tác với Nhật, hoặc giúp bạn nghiên cứu, thâm nhập thị trường này.
• Tạo môi trường làm việc cởi mở, khuyến khích sự đa dạng văn hóa: Hãy tạo một không gian làm việc nơi họ cảm thấy được trân trọng, được lắng nghe và có thể phát huy tối đa khả năng của mình.

Kết luận

Du học Nhật Bản vừa học vừa làm ngành IT không chỉ là một con đường học vấn, mà là một hành trình định hình sự nghiệp toàn cầu đầy hứa hẹn cho nhân sự Việt Nam. Mặc dù số lượng du học sinh Việt Nam tại Nhật Bản đã giảm liên tiếp trong 4 năm gần đây và lần đầu 'tụt hạng' xuống vị trí thứ 3 sau 9 năm, thì cơ hội cho ngành IT vẫn luôn rộng mở cho những người có quyết tâm và định hướng rõ ràng.

Tóm tắt cơ hội và khuyến nghị cho ứng viên và doanh nghiệp

• Đối với ứng viên IT: Đừng ngần ngại nắm bắt cơ hội du học vừa học vừa làm tại Nhật Bản. Đây là bệ phóng vững chắc để bạn không chỉ nâng cao chuyên môn, trau dồi ngôn ngữ mà còn mở rộng chân trời sự nghiệp, trở thành một công dân toàn cầu có giá trị. Hãy chuẩn bị kỹ lưỡng, đặc biệt là về tiếng Nhật và tinh thần đối mặt với thử thách.
• Đối với doanh nghiệp Việt Nam: Hãy nhìn xa hơn vào giá trị mà nguồn nhân lực có kinh nghiệm "vừa học vừa làm" tại Nhật Bản có thể mang lại. Đầu tư vào việc thu hút, đãi ngộ và khai thác tiềm năng của họ sẽ là chìa khóa để nâng tầm công ty bạn trên bản đồ công nghệ khu vực và quốc tế.

Sự phát triển của ngành IT Việt Nam không thể thiếu những đội ngũ nhân sự có kinh nghiệm quốc tế, thấu hiểu đa văn hóa và mang trong mình tinh thần kỷ luật, chuyên nghiệp. Hãy cùng nhau xây dựng một tương lai nơi IT Việt Nam không chỉ là "gia công" mà còn là "kiến tạo", vươn ra toàn cầu.

Ngoài ta, đất nước Nhật Bản được biết đến với những nét văn hóa rất đặc sắc, bên cạnh việc học tập, bạn có thể tìm hiểu thêm về những vẻ đẹp của đất nước và con người nơi đây.

Cuộc sống du học không phải chỉ một màu hồng như các trung tâm du học vẽ ra mà sẽ là nhiều mảng màu xen kẽ. Có khó khăn, vất vả bạn mới thấy quý trọng những giây phút thảnh thơi, thư giãn, tận hưởng niềm vui ngọt ngào trong học tập cũng như trong cuộc sống. Ngoài ra, sự cố gắng của bạn cũng chính là khả năng thích nghi, vươn lên tại môi trường Nhật Bản vốn được đánh giá là rất áp lực và cạnh tranh cao này. Nếu thành công thì tương lai bạn sẽ mở ra thật tươi sáng và tốt đẹp. Hãy xác định rõ những khó khăn và những điều bạn sẽ đạt được khi du học Nhật để có những quyết định chính xác các bạn nhé.

Xem thêm: 

• Tu nghiệp tại Nhật Bản là gì?
• Sự khác biệt giữa Tu nghiệp Nhật Bản và Du học Nhật Bản, nên chọn hình thức nào?